Nguyên nhân khiến chó bị suy thận, các biểu hiện và điều trị bệnh

Chó bị suy thận là một trong số những bệnh nguy hiểm thường gặp ở chó lớn tuổi. Cũng giống như ở con người trong khi đó thận ở chó cũng là một cơ quan hết sức quan trọng. Tuy nhiên nhiều người nuôi còn chưa ý thức được sự nguy hiểm của bệnh này. Bài viết này, Laputa Farm sẽ tổng hợp những nguyên nhân và cách xử lý khi chó bị mắc bệnh này.

Nguyên nhân gây bệnh suy thận ở chó

Có rất nhiều nguyên nhân khiến chó bị suy thận. Có thể kể ra một số nguyên nhân như sau:

• Chó già  có tuổi tác cao và quá trình lão hoá.
• Virus, vi nấm hoặc nhiễm khuẩn, ký sinh trùng/ trùng xoắn móc câu.
• Ung thư/ tình trạng viêm.
• Chấn thương.
• Phản ứng với các chất độc từ thức ăn hoặc thuốc.
• Rối loạn chắc năng do bẩm sinh và di truyền.
• Tắc nghẽn đường tiết niệu.
• Vỡ bàng quang hay niệu đạo.
• Suy tim sung huyết gây huyết áp thấp và giảm lưu lượng máu đến thận.

Một số loại thuốc có thể gây độc cho thận

• Acetaminophen (thuốc giảm đau)
• Amphotericin B (kháng nấm)
• Kanamycin (kháng sinh)
• Neomycin (kháng sinh)
• Polymyxin B (kháng sinh)
• Cisplatin (một loại thuốc ung thư)
• Penicillamine (điều hòa miễn dịch)
• Cyclosporine (ức chế miễn dịch)
• Amikacin (kháng sinh)…

Các dạng bệnh suy thận ở chó

Khi thận gặp vấn đề, các chức năng của thận sẽ bị gián đoạn. Độc tố sẽ tích tụ trong máu và chó sẽ gặp các vấn đề nguy hiểm. Có 2 dạng bệnh chó bị suy thận:

Suy thận cấp tính

Suy thận cấp tình chính là hội chứng suy giảm hoặc mất chức năng tạm thời, cấp tính của cả 2 thận, do ngừng hoặc suy giảm nhanh chóng mức lọc cầu thận dẫn tới thiểu niệu hoặc vô niệu, rối loạn cân bằng nước – điện giải, rối loạn cân bằng toan – kiềm, phù và tăng huyết áp.

Suy thận cấp sau một thời gian từ vài ngày đến vài tuần, khi nguyên nhân gây tổn thương thận được loại trừ, chức năng thận có thể dần dần phục hồi trở lại bình thường hoặc gần bình thường.

Suy thận mãn tính

Suy thận mãn tính ở chó là tình trạng chức năng thận bị suy giảm hoặc ngừng hoạt động, không thể đào thải các chất độc và dịch thừa ra khỏi máu. Bệnh thận mãn tính ở chó rất nguy hiểm bởi khi ở giai đoạn đầu bệnh thường không có các triệu chứng rõ ràng, các dấu hiệu cảnh báo chỉ xuất hiện khi thận đã bị tổn thương không thể phục hồi được nữa.

Triệu chứng khi chó bị suy thận

Chó bị suy thận thường sẽ không xuất hiện các dấu hiệu của bệnh cho đến khi 75% mô thận bị phá hủy. Vì vậy, mặc dù chó vẫn chưa xuất hiện các triệu chứng của bệnh nhưng những tổn thương trong cơ thể đã tồn tại từ trước. Một số dấu hiệu của bệnh có thể kể đến gồm:

• Lượng nước tiêu thụ có sự thay đổi lớn bất thường. Giảm số lần đi tiểu nhưng lượng nước tiểu lại tăng. Chó hay khát nước và uống nhiều nước do mất nước.
• Trầm cảm và bơ phờ, chán ăn do cảm giác ngon miệng giảm.
• Hơi thở có mùi khó chịu do các chất độc hại tích tụ trong máu.
• Ói mửa và giảm cân.
• Xuất hiện máu trong nước tiểu.
• Chó bị tiêu chảy, xuất huyết tiêu hóa có thể xảy ra.
• Niêm mạc nhợt nhạt (ví dụ lợi, khoang miệng) do giảm sản xuất hồng cầu dẫn đến thiếu máu.
• Loét trong miệng, phổ biến nhất trên lưỡi, lợi, hoặc bên trong má.
• Sưng ở chân do sự tích tụ của chất lỏng (phù nề dưới da).
• Bụng to do tích tụ dịch (cổ trướng).
• Huyết áp cao.
• Thay đổi ở võng mạc do cao huyết áp.
• Ở giai đoạn cuối của suy thận, chó rơi vào tình trạng hôn mê.

Chẩn đoán bệnh suy thận ở chó qua xét nghiệm máu

Xét nghiệm máu dựa trên bảng điều khiển hóa học được thực hiện trên một mẫu máu. Kiểm tra chó bị suy thận thường được sử dụng trong một bảng điều khiển hóa học để xác định bệnh gồm:

• Kiểm tra urea nitrogen (Serum urea nitrogen) trong máu: BUN là tên viết tắt của nitro ure trong máu. Các protein được tiêu thụ trong chế độ ăn uống được gọi là các phân tử lớn. Chúng sẽ bị chia nhỏ và được cơ thể hấp thụ. Số thừa còn lại sẽ không được hấp thụ và bị bài tiết qua thận đó chính là một hợp chất urê và nitơ. Nhưng nếu thận gặp các vấn đề trục trặc và không thể lọc hết các chất thải trên. Chúng sẽ tích tụ lại trong máu. Vì vậy việc sử dụng bảng điều khiển hoá học có thể xác định và tìm ra các chất này, từ đó nhận biết được bệnh.
• Kiểm tra chất Creatinin: Bằng cách kiểm tra chất Creatinine mà ta có thể đo được tốc độ lọc của thận. Thận là cơ quan duy nhất có thể bài tiết chất này. Do đó việc phát hiện sự tồn tại của chất này cao hơn so với mức bình thường chính là một dấu hiệu để chẩn đoán chức năng của thận bị suy giảm hoặc yếu đi.
• Sử dụng công thức máu (CBC): để kiểm tra bệnh thiếu máu và dấu hiệu của nhiễm trùng. Thiếu máu trong suy thận là phổ biến và là kết quả của sự sụt giảm chất erythropoietin.
• Ngoài ra kiểm tra mức Phốt pho trong cơ thể: bằng phương pháp này cũng có thể được sử dụng.

Chẩn đoán bệnh suy thận ở chó qua phân tích nước tiểu

Bộ kiểm tra chó bị suy thận que thăm – Urinalysis (thử nghiệm được thực hiện trên mẫu nước tiểu). Phương pháp này nhằm kiểm tra:

• Trọng lượng riêng của nước tiểu: Xét nghiệm này là một thước đo tỷ trọng của nước tiểu, thường thì tỷ trọng bình thường thường là > 1.025, trong khi động vật bị bệnh thận thường là từ 1,008 -1,015. Lưu ý: Phương pháp này không đủ để chẩn đoán chính xác về bệnh thận mà chỉ thường được áp dụng như một phương pháp chẩn đoán kèm theo mà thôi.
• Kiểm tra Protein: Trong một số trương hợp bệnh thân, một lượng lớn protein bị mất trong nước tiểu.
• Trầm tích: Nước tiểu có thể được ly tâm để các hạt lớn hơn có thể được tách ra và kiểm tra dưới kính hiển vi. Sự hiện diện của tế bào hồng cầu hoặc các tế bào bạch cầu trong nước tiểu có thể giúp phát hiện ra tình trạng bệnh.

Chẩn đoán chó bị suy thận bằng hình ảnh

• Chụp X quang: chụp X-quang được thực hiện để xác định kích thước và hình dạng của thận. Thận nhỏ thường gặp hơn ở bệnh thận mãn tính trong khi thận lớn thường là do tình trạng cấp tính hoặc ung thư.
• Siêu âm: Siêu âm sẽ cho thấy sự thay đổi mật độ của thận. Quá trình siêu âm có thể giúp xác định nguyên nhân của bệnh thận trong một số trường hợp.

Việc chẩn đoán bệnh chính xác sẽ giúp cho việc điều trị bệnh được sớm và hiệu quả. Giúp phân biệt và tránh nhầm lẫn với các bệnh khác như: gan, các bệnh về tụy, rối loạn đường tiết niệu không liên quan đến thận.

Điều trị chó bị suy thận

Dưới đây là một số cách chữa trị cho chó bị suy thận:

Đối với chó bị suy thận cấp tính

Đối với giai đoạn suy thận cấp tính, dù đây chỉ là mức độ nhẹ ban đầu nhưng cũng cần phải đưa thú cưng đến cơ sở y tế để được hỗ trợ chữa trị. Với giai đoạn này thì khả năng hồi phục là có thể. Tuy nhiên, về sau thì chức năng của thận cũng sẽ có sự giảm sút đáng kể.

Đối với chó bị suy thận mãn tính

Đối với giai đoạn suy thận cấp mãn tính, việc chữa trị đã bắt đầu trở nên khó khăn hơn, đồng thời tỷ lệ hồi phục cũng giảm đi rất nhiều. Lúc này, đội ngũ bác sĩ sẽ tiến hành điều trị một số triệu chứng kết hợp với các phương pháp hỗ trợ khác. Có thể kéo dài sự sống từ vài tháng đến vài năm.

Tuy nhiên, tùy thuộc vào tình trạng bệnh của chó mà sẽ có sự linh hoạt hơn trong việc điều trị. Có thể chúng sẽ được truyền dịch để bổ sung vào lượng nước đã mất, thường là khoảng từ 2 đến 10 giờ.

Bên cạnh đó, nếu lượng nước tiểu thải ra vẫn chưa đáp ứng được tiêu chuẩn bình thường, thì thuốc furosemide hoặc mannitol sẽ được kê thêm để hỗ trợ chức năng của thận. Một số chất điện giải khác như natri, kali,… cũng sẽ được bổ sung và duy trì với mức bình thường cho chó.

Việc bù nước là vô cùng quan trọng, vì chúng sẽ giúp cơ thể chó thèm ăn hơn lúc bệnh. Giúp cải thiện dưỡng chất và bổ sung thể lực cho chúng trong thời gian điều trị và chống chọi với bệnh tật.

Một số phương pháp điều trị khác

Bên cạnh một số biện pháp chính để điều trị bệnh suy thận, nếu chó có một số biểu hiện bệnh khác cũng sẽ được điều trị song song để giảm bớt nỗi đau cho chúng.

• Điều trị ói mửa: đây là một biểu hiện của bệnh suy thận, tuy nhiên cũng cần phải điều trị để chúng không suy kiệt do ói quá nhiều. Hãy chia nhỏ các bữa ăn trong ngày và sử dụng kết hợp với thuốc cimetidin/chlorpromazine. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi cho chó uống.
• Chạy thận nhân tạo và lọc máu: Việc này sẽ hỗ trợ thận hoạt động tốt và duy trì cuộc sống bình thường cho chó. Phương pháp này sẽ cần phải được thực hiện tại những cơ sở thú ý hiện đại và có đủ trang thiết bị.
• Ghép thận: Đây vốn là biện pháp cuối cùng để chữa bệnh cho thú cưng. Tuy nhiên, điều này đòi hỏi chi phí khá cao cùng kỹ thuật từ bác sĩ.

Việc sử dụng thuốc trong quá trình điều trị hoàn toàn phải nằm dưới sự chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra, bởi vì chi phí của những loại thuốc chữa bệnh suy  thận là khá cao, nên cần được sử dụng đúng cách và điều chỉnh một cách cẩn thận để giảm thiểu tác dụng phụ.

Chế độ ăn uống cho chó bị suy thận

Chó bị suy thận cần một chế độ ăn ít về số lượng nhưng đảm bảo về chất lượng. Chế độ ăn uống giàu protein có thể giúp cải thiện tình trạng thận của chó. Để tăng cảm giác ngon miệng, bạn có thể chia thành nhiều bữa ăn nhỏ một ngày. Kết hợp với phô mai, sữa chua hoặc rau băm nhỏ. Hoặc để thêm một loại thuốc kích thích sự thèm ăn, thuốc kiểm soát nôn. Hâm nóng thức ăn cũng có thể làm tăng tính ngon miệng.

Kiểm tra cân nặng của chó mỗi tuần để đảm bảo đủ lượng calo cần thiết. Đồng thời kiểm soát được tình trạng mất nước. Bên cạnh đó cần bổ sung canxi, theo dõi hàm lượng muối và nồng độ cali để điều chỉnh cho hợp lý.

Hạn chế muối trong thức ăn của chó. Điều này giúp ngăn ngừa phù nề, cổ trướng, và cao huyết áp. Bổ sung vitamin B và C cho chó. Vitamin A và D không nên cung cấp quá nhiều, chỉ cần ở mức yêu cầu tối thiểu là được. Tránh ảnh hưởng không tốt tới tình trạng của bệnh.

Bổ sung acid béo omega-3 đồng thời giảm lượng phốt pho cung cấp cho cơ thể. Điều này giúp kìm hãm được sự tiến triển của bệnh khi chó bị suy thận.

Chó bị suy thận có cứu được không?

Suy thận mãn tính là một căn bệnh tiến triển qua từng giai đoạn. Khi chó bị suy thận sẽ cần được theo dõi và kiểm tra sức khỏe liên tục để có biện pháp điều trị và khắc phục kịp thời.